Jak można drukować tkaniny bawełniane?
Tkaninom naturalnym, takim jak bawełna, len oraz sztuczne (niesyntetyczne), jak np. wiskoza, można nadać kolor na dwa sposoby:
– poprzez barwienie
– poprzez drukowanie.
Barwienie nadaje tkaninom jednolitą barwę, a w celu uzyskania wzorów stosuje się nadruk.
Drukowanie tkanin naturalnych odbywa się natomiast na trzy sposoby:
1. druk sitowy rotacyjny
2. druk offsetowy
3. druk cyfrowy.
Druk sitowy rotacyjny
odbywa się w dużych fabrykach i przypomina trochę drukowanie gazet na wielkich maszynach – znasz takie ujęcia z klasycznych filmów 😉 Druk sitowy polega na nakładaniu farby na tkaninę przez sita: przygotowuje się matrycę z oczkami w miejscu, gdzie ma być nałożona farba. Dla każdego koloru trzeba przygotować oddzielne sito.
Druk sitowy rotacyjny jest najczęściej spotykany i dotyczy największej ilości produkcji, szczególnie jeśli chodzi o typowe bawełniane płótno pościelowe. Druk rolowy jest najtańszy w produkcji, natomiast jest ona opłacalna tylko przy nakładach rzędu od 2-3 tys. mb.
Tutaj możesz zobaczyć film polskiej fabryki Jultex, na którym świetnie widać, jak rotacyjne sita wyciskają poszczególne kolory farby:
Druk offsetowy
jest droższy jednostkowo od druku rolowego, ponieważ możliwe jest drukowanie mniejszych nakładów (już od 100 mb). Druk offsetowy polega na nakładaniu farby za pomocą szablonów – stalowych matryc, które jednocześnie nakładają tylko 1 kolor. Podobnie drukuje się też np. książki, używając 4 kolorów (CMYK – cyjan, magenta, żółty i czarny). Aby uzyskać np. kolor zielony, musi nałożyć się farba niebieska (cyjan) i żółta.
Natomiast w przypadku druku cyfrowego możliwości drukowania mniejszych nakładów najwyższe, ale za tym idą również wysokie koszty.
Rodzaje druku cyfrowego
Jeśli chodzi o tkaniny pochodzenia roślinnego (bawełna, len, wiskoza) druk cyfrowy dzieli się na dwie główne opcje:
1. druk cyfrowy reaktywny
2. druk cyfrowy pigmentowy
Tkaniny sztuczne, takie jak poliester drukuje się techniką sublimacyjną, ale sztuczydła to nie moja bajka, więc nię będę tu o tym pisać 🙂 Natomiast do druku materiałów pochodzenia zwierzęcego (wełna, jedwab) stosuje się druk kwasowy.
Druk cyfrowy przypomina trochę drukowanie na drukarce domowej: wszystkie kolory drukowane są jednocześnie. Maszyna drukująca posiada zbiorniki atramentu w kilku kolorach (przeważnie 8), które nakładane są jednocześnie na materiał, tak jak widać w poniższym filmiku z naszej drukarni:
W przypadku druku reaktywnego używa się chemicznych barwników, które wchodzą w reakcję z tkaniną. Jest to proces skomplikowany i wymagający wielu przygotowań: tkaniny muszą być poddane obróbce termicznej i wodnej, co generuje duże zużycie wody i prądu. Ponadto przygotowanie tkanin do druku wymaga namaczania w roztworze wodnym z wieloma chemikaliami (chlor, sól, nawet metale ciężkie, substancje zakwaszające środowisko). Zużycie wody i prądu oraz obecność chemikaliów czyni druk reaktywny mniej ekologicznym niż druk pigmentowy. Powoduje to również, że nieopłacalne jest drukowanie mniej niż 25 metrów.
Natomiast jeśli chodzi o druk pigmentowy, to jest to technologia umożliwiająca najmniejszą minimalną produkcję (już od pół metra!). Z tego powodu jest ona jednocześnie najdroższa w ujęciu jednostkowym. W druku pigmentowym używa się wodnych barwników, które są dużo bardziej przyjazne dla środowiska, niż w przypadku druku reaktywnego. Nie ma potrzeby wieloetapowego przygotowania tkanin do druku. Jedyne, czego potrzeba, to wygrzania zadrukowanego materiału w celu utrwalenia kolorów.
Przeczytaj więcej o druku cyfrowym pigmentowym.
Ponieważ można drukować minimalne ilości, druk pigmentowy jest najbardziej zbliżony do filozofii #zerowaste, czyli unikania nadprodukcji. W druku pigmentowym nie trzeba produkować tysięcy, setek, ani nawet 25 m – możesz wyprodukować tylko dokładnie tyle, ile potrzebujesz. Nie ma marnujących się zapasów. Ponadto jest to najbardziej ekologiczna produkcja jeśli chodzi o zużycie wody, prądu oraz użycie środków chemicznych.
Z tych powodów oczywiście w sklepie House of Cotton znajdziesz właśnie materiały drukowane pigmentowo 🙂
Podsumowanie
Druk sitowy i offsetowy są tanie, ale mają trzy poważne minusy:
- Wymagają olbrzymich ilości produkcji, co nie tylko jest barierą produkcyjną dla małych firm, ale też prowadzi do nadprodukcji i zalegania materiałów w zapasach.
- Ponieważ każdy kolor nakładany jest oddzielnie, powstaje ryzyko tzw. “rzutów” kiedy kolory nie nachodzą na siebie idealnie.
- Fakt używania sit i matryc – czyli de facto takich ogromnych stempli – ogranicza możliwości techniczne druku i nie jest możliwe uzyskanie takiego stopniowania kolorów i odcieni, jak w przypadku druku cyfrowego
Druk cyfrowy pigmentowy natomiast oferuje ekologiczny produkt, który umożliwia wydruk wielu wzorów w małych nakładach. Idealne rozwiązanie, kiedy nie chcesz się ograniczać do kilku wzorów, a móc drukować niepowtarzalne kolekcje, jakich nie znajdzie się nigdzie indziej!